Week 26 – 29: Koude pieken en warme dalen in Nepal

Na kilometers op gespannen voet met gestoorde mede weggebruikers en teveel koeien op de weg krijgen we in Nepal langzaam weer een goed gevoel op de motor. We rijden door prachtige bergdorpjes en komen vrijwel geen koeien meer tegen. We wandelen door het prachtige Annapurna-gebergte terwijl we extreme weersomstandigheden weerstaan. Nepal, een boeddhistisch heiligdom waar we langzaamaan tot rust komen…

Zondag 12 november 2017 Grens Sunauli (India) – Lumbini (Nepal)

De eerste paar kilometers in Nepal zijn niet veel beter dan in India. Ook hier brandt het stof en smog in onze ogen en verkleuren onze motorpakken. Maar als we na nog geen 25 kilometer rijden het dorpje Lumbini bereiken worden we verrast door de vredigheid die hier heerst. Misschien omdat dit de geboorteplaats is van Boeddha, de stichter van het Boeddhisme.

Foto 1 Lumbini 20171112

We parkeren onze motoren in de rustige straat en kijken even wat verbaasd om ons heen. Fijn om even in een wat rustigere omgeving te zijn, geen idioot toeterende mensen hier op straat. We draaien ons om en checken in bij Lumbini Garden Lodge. De kamer op de begane grond moet nog even gebruiksklaar gemaakt worden, het is nu meer een opslagcontainer dan een kamer. Maar laat een paar Nepalezen een kwartiertje in de kamer en het is compleet opgeruimd en schoon (genoeg..) voor ons om te slapen. We betalen nog geen €7.- voor een tweepersoonsbed en een warme douche. Aan de overkant bij het Three View Restaurant bestellen we twee koude Everest biertjes en genieten van de rust. Wanneer we na een tijdje om ons heen kijken zijn we omringd door meer toeristen, we zijn toch niet de enige in dit stadje.

Foto 2 Lumbini 20171113

Maandag 13 november 2017 Lumbini

Geen stroom, dus helaas geen warme douche deze ochtend. Maar we weerstaan de koude stralen en melden ons weer bij het restaurant aan de overkant. We zijn de eerste, maar net als gisteravond duurt het een eeuwigheid voordat het eten uiteindelijk tussen de bromvliegen op tafel staat. Toch smaken het ontbijt en de zwarte koffie voortreffelijk, zonder elkaar aan te kijken is het al zeker dat we hier morgen weer ontbijten. Na braaf tandenpoetsen huren we een gammele fiets naast onze lodge en doen onze best om de fietsen van hun plek te krijgen. De ‘fietsenmaker’ heeft de eerste band letterlijk verknald door er teveel lucht in te pompen waardoor Erik een andere fiets krijgt, eentje met een schattig roze mandje. Na 10 minuten arriveren we bij de ingang van de heilige tuin en zijn we al drijfnat van het zweet.

 

Boeddhisten van over de hele wereld komen samen in de heilige tuin. Behalve de Maya Devi Tempel die is gebouwd op (of beter rondom) de plaats waar Boeddha geboren is, staat hier ook de Bodhi boom. De laaghangende takken met daarin een wirwar aan gebedsvlaggen werpen een schaduw op de plek waar Boeddha mediteerde. Sommige vlaggetjes zijn door de tand des tijds behoorlijk gehavend en smerig geworden, maar omringd door alle nieuwe vlaggetjes is het een prachtige omgeving.

Foto 5 Maya Devi Temple 20171113

We trappen op onze fietsen verder door het park, deels over paden die eigenlijk verboden zijn voor fietsers (fietsende Nederlanders, nog gevaarlijker dan Indiërs in het verkeer!) en parkeren ze tegen een boom bij het World Peace Pagoda.

Een Peace Pagoda is een boeddhistische stupa (bouwwerk); een monument om vrede te inspireren, ontworpen om een ​​focus te bieden aan mensen van alle rassen en geloofsovertuigingen, en om hen te helpen zich te verenigen in hun zoektocht naar wereldvrede.

We trekken onze schoenen uit en beklimmen de Pagoda. De wit marmeren vloer verbrandt bijna onze blote voeten, maar het uitzicht over de heilige tuin laat ons de pijn even vergeten. En als we om de Pagoda heen lopen en een stukje schaduw bereiken is de vloer ineens behoorlijk koud aan onze voeten. We blijven even staan waardoor er bijna stoom van onze voeten afkomt! Weer terug in de volle zon lopen we zo snel als we kunnen terug naar onze slippers!

We fietsen op onze Spartaanse fietsen terug naar de ‘fietsenmaker’, leveren de fietsen in en zakken in een stoel op het terras aan de overkant. We proberen hier na de lunch te werken aan de website, maar we worden werkelijk overvallen door de bromvliegen. Na een half uur geven we het op en vluchten naar de 1e verdieping van ons hotelletje. Hier kunnen we een beetje uitkijken over de straat en worden we niet lastig gevallen door irritante bromvliegen. Na een koud biertje verkassen we weer naar de overkant, het is inmiddels donker zodat de vliegen waarschijnlijk al een slaapplekje gevonden hebben.

 

Dinsdag 14 november 2017 Lumbini – Pokhara

We staan vroeg op omdat we slechte verhalen hebben gehoord over de toestand van de weg tussen Lumbini en Pokhara. Maar als we twee uur onderweg zijn kunnen we enkel genieten! Het gaat wat langzaam, maar de weg loopt prachtig kronkelend door het berglandschap van Nepal. Na de slechte wegen en bestuurders zonder normaal opererende hersenen in India zijn deze wegen bijna hemels. En ook de lucht is hemels, onze longen happen de schone lucht gulzig naar binnen. Eindelijk weer eens genieten van het motorrijden. We nemen alle tijd, lunchen met prachtig uitzicht op de vallei en komen daardoor uiteindelijk laat in de middag aan in Pokhara.

Wanneer we een zijstraatje inrijden richting het New United Hotel in Pokhara worden we verrast door twee motoren die in de tuin staan geparkeerd. Het blijken de motoren van Xenia en Martin te zijn, een koppel uit Zwitserland die we van Instagram al ‘kennen’. We spreken af om later vandaag een biertje te drinken, maar we gaan ons eerst even opfrissen. We hebben een mooie grote kamer, voldoende ruimte om overal onze bagage en kleding neer te gooien. En de douche is ook verrukkelijk, een mooie plek om even een paar dagen te blijven hangen. We frissen ons op en gaan samen met Xenia en Martin het stadje in. We slapen in het toeristische centrum wat goed te merken is. Alle winkels zijn gericht op de berg- en wandelsport en verkopen veel (nep) The North Face artikelen. Veel van de toeristen die hier slapen doen inkopen voor de Annapurna trek, een prachtige wandeling die wij later op onze reis ook gaan ondernemen. Met zijn vieren lopen we een tijdje door het drukke stadje en vinden een leuk restaurantje waar we elkaar wat beter leren kennen. Het wordt laat en vooral Erik kan de laatste stappen richting het hotel niet helemaal meer herinneren.

 

Woensdag 15 november 2017 Pokhara

Wanneer Erik met een halve kater om 06:30 al onder de douche vandaan komt, kijkt Bertha hem vanonder de dekens vragend aan: “vergeten dat we afgesproken hadden om samen met Xenia en Martin om 09:00 uur te ontbijten??”. Erik mompelt wat en gaat weer half in bed liggen. Nadat ook Bertha wakker en opgefrist is gaan we met zijn vieren ontbijten. En wat voor een ontbijt, een onvervalst perfect Engels ontbijt met sappige stukken bacon en witte bonen in tomatensaus. Om werkelijk je vingers bij af te likken!

Foto 11 English Bikers Breakfast with Martin and Xenia 20171115

Na het ontbijt gaan we op zoek naar een wandeloutfit. We willen het Annapurna circuit wandelen,  een route met een afstand tussen 160 en 230 kilometer. Over de Thorung La Pass, een bergpas op een hoogte van 5.416 meter boven zeeniveau waar het makkelijk -20° kan worden! Daar moeten we ons toch echt op voorbereiden. We willen middelgrote backpacks, wandelschoenen- en stokken huren omdat we waarschijnlijk na deze track niet veel meer gaan wandelen. Maar we willen de wandelschoenen ook huren omdat ze dan waarschijnlijk al een beetje zijn ingelopen, de kans op blaren is dan hopelijk een stuk minder.

Bertha heeft al vrij snel een goede set schoenen te pakken, maar voor Erik duurt de zoektocht een stuk langer. De meeste winkels willen enkel verkopen en als ze al schoenen verhuren zijn ze vrijwel altijd in een te kleine maat. Het valt ook op dat maat 44 niet altijd maat 44 is. Hij past totaal niet in de schoenen of heeft zoveel ruimte dat het lijkt alsof het maat 54 is. Maar volgens de verkopers is dit onzin, het zijn toch allemaal echte The North Face schoenen! Ja natuurlijk…

Maar na een lange middag zoeken vinden we voor Erik toch ook een paar schoenen. Ze ruiken niet al te fris, maar ze zitten perfect. We zijn bijna compleet, alleen de wandelstokken ontbreken nog. Bertha twijfelt nog aan een extra warme jas, vrouwen hebben het immers altijd zo snel koud, toch?!

Terug bij het hotel vraagt Xenia of we zin hebben om pizza te eten, een perfect idee. Maar wanneer we de pizza opeten krijgen we een klein beetje heimwee naar Jaipur. Daar aten we op straat bij een omgebouwde tuktuk voor een paar dubbeltjes een perfecte pizza met een Mojito, hier betaal je vanwege de toeristische omgeving het tiendubbele!

 

Donderdag 16 november 2017 Pokhara

Nadat we lekker uitgeslapen hebben, gaan we samen onder de douche. En niet zomaar, terwijl Bertha met de Macna-motorpakken onder de warme straal gaat staan, boent Erik zich een ongeluk. De pakken hebben na India een compleet andere kleur gekregen en het duurt lang voordat de originele kleur weer tevoorschijn komt. Zwart water stroomt langzaam het doucheputje in, het doet ons elke keer weer verbaasd staan hoeveel vuil er wel niet vanaf komt. We boenen bijna een uur lang, maar dan zijn de pakken weer zo goed als nieuw. We drogen ons gerimpelde lichaam af en trekken de stad in voor wederom het perfecte Engelse ontbijt. Met een volle buik gaat Erik bij het hotel aan de slag voor de blog over India (een heilige koe op mijn grote teen!), terwijl Bertha op pad gaat voor de toegangsbewijzen van het beschermd gebied van Annapurna (2 x 2 permits à 40 EUR) en om de visums van Nepal te verlengen. We hebben het visum voor Nepal in Nederland (Amsterdam) gehaald voor 15 dagen, maar toen hadden we nog geen plannen om een lange wandeling te maken. Op aanraden van veel mensen willen we de Annapurna circuit wandeling gaan doen wat makkelijk 14-15 dagen in beslag kan nemen. Een verlenging van het visum is dus noodzakelijk. Met het nodige papierwerk en wat harde valuta is dit in Pokhara gelukkig te regelen, al neemt het voor Bertha bijna een hele dag in beslag. Wanneer ze uiteindelijk weer terug in het hotel is, zakt ze uitgeput op een stoel. Maar het is gelukt, al het papierwerk is voor elkaar en we hebben het visum met nog eens 20 dagen kunnen verlengen. We kunnen alle tijd nemen om te wandelen en daarna ook nog in Kathmandu aan onze motoren sleutelen. Nadat Erik nog even verder slaat op het toetsenbord van de laptop en Bertha het boek Het grof mazige net van Häkan Nesser uit leest, gaan we samen uit eten.

Vrijdag 17 november 2017 Pokhara

Na het ontbijt kopen we nog de laatste dingen voor de grote wandeltocht. Bertha koopt een flitsende zonnebril en een echte (jaja…) The North Face jas die goed bij haar gehuurde backpack kleurt. Ook kopen we wandelstokken, omdat werkelijk niemand ze wil verhuren. Mochten ze de wandeltocht overleven dan gaan we ze aan andere wandelaars proberen te verkopen.

 

We lopen snel terug naar het hotel, want we gaan vandaag met onze ouders video-bellen. We hadden een tijdje geleden een proefballonnetje opgelaten voor een samenkomst op Bali. Wanneer we na een fijn gesprek met beide ouders elkaar aankijken weten we dat iedereen het een leuk idee vindt om elkaar te zien op Bali. Er moet nog veel geregeld worden en wij (en onze motoren!) zijn nog lang niet op Bali. Maar het enthousiasme wordt door iedereen gedeeld. Vrolijk gaan we aan de slag met het inpakken van onze gehuurde backpacks, zal alles wel passen??

Foto 14 Packing Annapurna trekking 20171117

Wanneer we alle bagage nog een paar keer kritisch beoordelen en een aantal zaken thuislaten past alles net in de tassen. Het gewicht valt reuze mee, zodat we het avontuur met vol vertrouwen tegemoet zien. We gaan het Annapurna circuit lopen zonder gids of drager(s) voor onze bagage, een stuk goedkoper, maar natuurlijk ook omdat het een stuk stoerder is. Het geeft wat ons betreft meer zelfvoldoening om tijdens het wandelen onze eigen bagage te dragen.

Na al het passen en meten frissen we ons op en gaan de stad in met Xenia en Martin. Vandaag is het borrelen met de motorrijders, de Nederlanders Karin en Dave zijn ook in de stad! Ze hebben een ander deel in het Annapurna gebied gewandeld, namelijk de 3-4 daagse Poon Hill track, en zijn sinds vanmiddag terug in de stad. Dit is waarschijnlijk de laatste keer dat we samen een biertje kunnen drinken. Wij gaan verder door India reizen terwijl Karin en Dave de motoren richting Nieuw-Zeeland zullen verschepen. Dit moment kunnen we niet aan ons voorbij laten gaan, ook al moeten we morgen om 06:45 uur de bus pakken richting het startpunt van het Annapurna circuit. Met z’n zessen aan het bier is het behoorlijk gezellig hier in Pokhara, jammer dat de wekker zo vroeg zal gaan. Karin en Dave zijn goede drinkmaatjes, hopelijk gaan we ze in Nederland ook een paar keer met een glas bier ontmoeten! Na het vierde biertje nemen we afscheid van iedereen en lopen terug naar het hotel. Vroeg slapen en morgen ‘fris’ aan de lange wandeling beginnen!

Foto 15 Bikers dinner with Martin, Xenia, Karin and Dave 20171117

Zaterdag 18 november 2017 Pokhara – Chame (2.740 m)

We staan zelfs voor ons doen vroeg op en maken ons klaar voor een onbekend avontuur in de bergen. We eten wat crackers met jam en pindakaas en haasten ons daarna naar het busstation. We hebben toch nog voldoende tijd over als we tussen de andere wandelaars op de bus staan te wachten. Niet iedereen ziet eruit alsof hij/zij op een wandelexpeditie gaat, we zien veel slippers en sneakers. Hebben we ons soms vergist over de zwaarte van de expeditie, zijn we te ‘professioneel’ aangekleed? We proppen ons tussen de andere toeristen in de bus (kosten max 8 EUR) waar het ondanks het vroege tijdstip al behoorlijk naar zweet ruikt. Luxe is de bus niet te noemen en wanneer er na slechts vijf minuten meerdere mensen zich naar binnen proppen weten we dat het een lange rit gaat worden. Alles kan in de bus, mensen zitten boven op elkaar of op bagage. En een ietwat simpel ogende jongen besluit dat het ook een goed idee is om iedereen van zijn muziek te laten genieten met zijn meegenomen draagbare luidspreker. Een levendige bedoeling in de bus.

We maken het verkeer nu eens van een andere kant mee, vanachter het raam van een buschauffeur. En gemiddeld genomen zijn dit de meest gevaarlijke chauffeurs (behalve de vader van Erik natuurlijk!). Meerdere malen zijn we door buschauffeurs de berm in gedwongen vanwege levensgevaarlijke inhaalpraktijken, en deze chauffeur is niet veel beter. Luid toeterend duikt hij vol gas bochten in en bergen af alsof we achtervolgd worden door de duivel, een paar keer moet hij serieus aan de noodrem trekken zodat iedereen in de bus onvrijwillig verplaatst wordt. De jongen die voor iedereen de busdeur open- en dichtdoet om mee te rijden is soms drukker met het uitdelen van kotszakjes. Al vermoeden we dat sommigen de zakjes alleen gebruiken om te rochelen, een smerige gewoonte die ons vanaf India al behoorlijk tegenstaat.
Wanneer we elkaar tijdens de spaarzame rustige momenten aankijken weten we dat we toch echt liever zelf rijden. We bereiken na vier uur een beetje misselijk het dorpje Besi Sahar, waar iedereen als een vrijgelaten zeehond de bus verlaat.
In het dorpje, wat als een soort overstapplaats fungeert, proberen we een taxi-jeep te regelen om richting Chame te komen wat 80 kilometer verderop ligt. Volgens sommigen is het niet echt de moeite waard om vanaf hier, Besi Sahar, langs de weg richting Chame te wandelen, en met een taxi sparen we een beetje onze krachten en winnen we 3 à 4 dagen. Bovendien zijn we niet zeker of we blarenvrij deze tocht zullen doorstaan, en de top halen, is het minste wat we willen bereiken!

 

We vinden een chauffeur die ons wel naar Chame kan brengen, maar hij verzekert ons dat we eerst alle tijd hebben om te lunchen. Maar als we na een half uurtje terugkomen zien we hem net wegrijden met een paar andere toeristen, lekker dan. We gaan op zoek naar een nieuwe taxi, vinden er eentje maar moeten gelijk een uur langer wachten. De chauffeur wacht op meer klanten en even lijkt het alsof we geluk hebben en er niemand mee zal rijden. Een hele achterbank voor ons alleen, luxe!! Maar nee hoor, als een duiveltje uit een doosje komen er ineens vier mannen aanzetten die ook mee willen. Vier man achterin, twee man voorin naast de bestuurder. Van een gedroomde luxe naar ingeblikte sardientjes, met een reis van acht uur voor de boeg! We betalen zo’n 40 EUR met zijn tweeën. De omstandigheden zijn vreselijk, de jeep lijkt bijna alleen maar over rotsen te rijden, zodat we compleet door elkaar geschud worden. Bertha zit in het midden naast een oud mannetje die elk dorpje en bezienswaardigheid als een echte gids aanwijst terwijl Erik bij elke hobbel probeert te voorkomen dat hij met zijn hoofd tegen de zijdeur aan slaat.

Foto 18 Jeep Besisahar – Chame 20171118

Vlak voor zonsondergang stoppen we bij een plaatselijk restaurantje waar we Dal Bhat eten, een populair lokaal gerecht met rijst, soep en groenten. 24 Hour, Dal Bhat Power!! Dal Bhat is namelijk 24 uur per dag te bestellen in dit gedeelte van het land en bovendien enorm goedkoop. Voor een gerecht betaal je gemiddeld 2,50 EUR en het bord wordt tot maximaal 3x bijgevuld.

 

We stappen weer in de jeep voor de laatste paar uur over het rotsencircuit. Het oude mannetje naast Bertha is het enige lichtpuntje tijdens deze reis. Omdat het al een stuk kouder begint te worden heeft hij voor Bertha zelfs een dekentje voor haar blote benen. Het humeur van Erik staat inmiddels op standje onweer, omdat hij al meerdere malen zijn kop gestoten heeft. Waarom zijn we in godsnaam niet gaan lopen?!!

Maar vlak voordat hij de deur open wilt smijten om aan de barre tocht een einde te maken bereiken we dan eindelijk Chame waar we bij het eerste beste hotel inchecken. In de keuken, die helemaal blauw staat van het koken op hout zonder afzuiger, drinken we nog een kop thee waarna we onder een stapel dekens duiken. Het is nu al behoorlijk koud, de komende dagen gaat het alleen nog maar kouder worden!

 

Zondag 19 november 2017 Chame – Upper Pisang (3.300 m)

We staan op en frissen ons op met vreselijk koud water, onze handen vriezen er bijna af! We ontbijten en vertrekken met een fijn opwarmend zonnetje voor onze eerste wandeldag, allebei nog stoer in een korte broek….

De eerste kilometers zijn nog een beetje onwennig, we voelen een gezonde spanning, maar beginnen wel met enorm veel enthousiasme. Na twee uur wandelen zijn we ook helemaal opgewarmd door de zon en de prachtige uitzichten zodat we stralend verder wandelen. We komen vrij weinig wandelaars of bewoners tegen zodat we ons alleen in de natuur voelen. De gehuurde schoenen zitten goed en de backpacks zijn niet al te zwaar zodat de kilometers behoorlijk snel gaan. Na zo’n 15 kilometer lopen bereiken we vroeg in de middag het eerste dorpje waar we vandaag overnachten, Upper Pisang op 3.300 meter boven zeeniveau. We zijn ruim 650 meter geklommen.
We houden de eerste dag bewust een beetje kort. Zo kunnen we wennen aan de hoogte en onze uitrusting zonder dat we gelijk al helemaal gesloopt zijn.

 

De kamers zijn hier ‘gratis’ mits we ook hier dineren en ontbijten. Alles bij elkaar betaal je tussen de 25 EUR en 50 EUR, voor twee personen per dag, totaal niet verkeerd. De kamer heeft alleen een hurk-wc, douchen kan buiten. Gelukkig is het water warm, buiten begint het echter al aardig af te koelen.

In de grote woonkamer is het inmiddels al gezellig druk geworden, veel wandelaars verzamelen zich rondom de houtkachel die snel de ruimte verwarmt. We ontmoeten hier Telma en Marko die we later tijdens deze wandeltocht nog vaak tegen gaan komen en Magdizz El en Zdeněk Zemánek (Every Day On My Way). Zdeněk heeft thuis ook een Honda Transalp XL650V en luisterend naar onze verhalen zien we het verlangen in zijn ogen, iets wat hij later ook uitspreekt. Hij wil ook zo’n reis maken, alleen zijn vriendin moet hij nog even meekrijgen. Bertha doet er een schepje bovenop en vertelt waarom je als vrouw ook op een eigen motor moet rijden, het geeft zo’n gevoel van vrijheid!

Na het avondeten trekt iedereen zich vrij snel terug in de hutjes, wellicht ook, omdat de houtkachel inmiddels bijna geen warmte meer geeft. Wij kruipen ook maar in de slaapzak en onder een warme deken, buiten is het al onder nul.

 

Maandag 20 november 2017 Upper Pisang – Manang (3.519 m)

We staan op om 5:30 uur met een buitentemperatuur van -9°. In de slaapzak was het heerlijk warm, maar zodra we eruit stappen rillen we over ons hele lichaam. Snel aankleden en ontbijten. Maar in de woonkamer is het geen graad warmer, de houtkachel lijkt wel bevroren! Gelukkig verwarmt het ontbijt ons nog wel een beetje, chapatti met een groenteomelet en een kop thee. We zijn als eerste startklaar, wensen iedereen een fijne (wandel)dag en trekken de bergen in. Het eerste gedeelte naar het dorpje Talakhu is vrij vlak maar daarna gaan we steil omhoog. We voelen dat onze kuitspieren zich behoorlijk aanspannen en de ijle lucht maakt het ademen bovendien ietwat lastig. Voor Bertha is het vandaag extra zwaar, haar lichaam moet echt wennen aan de hoogte. In Peru is Bertha ooit bijna flauwgevallen vanwege de hoogte, dit maakt haar toch een beetje angstig voor de hoogtes die ons nog te wachten staan. Maar ze laat zich niet kennen en stapt dapper de helling op.

Het uitzicht op het Annapurna-gebergte is voor ons allebei adembenemend, het is prachtig om hier te wandelen. Terwijl we rustig verder stappen praten we over van alles en nog wat en maken de grootste plannen. Voor we het weten bereiken we een tempeltje waar vandaan we uitkijken over de vallei en gretig van ons bergwater drinken, gefilterd met zuiveringstabletten. Bij een vrolijk oud vrouwtje kopen we hier een appeltaartje wat verrukkelijk smaakt. Als we hier zo zitten bedenken we dat het helemaal geen straf is om een paar dagen geen motor te rijden.

 

Na de pauze lopen we verder, het gaat nu voornamelijk bergaf. Een stuk makkelijker zou je denken, maar bergaf is veel zwaarder voor de spieren. Tijdens de afdaling worden we omringd door roofvogels met imposante spanwijdtes, werkelijk prachtig om zo in de natuur te wandelen.

Nadat we langs een bergriviertje een fruithapje doen lopen we verder richting het dorpje Nawal. Maar na een tijdje hebben we het idee dat we het dorpje gemist hebben, zijn we verdwaald? Maar er zijn zoveel voetstappen zichtbaar dat we toch echt wel de goede kant op moeten gaan. Vlak voor Manang vinden we een ander dorpje waar we een bord Chowmein (geroerbakt noedelgerecht met groenten en ei) verorberen en onze spieren een beetje rust geven. Het begint nu wel echt op stevig wandelen te lijken! Het laatste stukje naar Manang is maar een uurtje lopen, maar is op het laatst zo steil dat we bijna achterover vallen! Na een tijdje zoeken vinden we een hotelkamer, met een privé badkamer met warm water. Althans, volgens de eigenaar. Het water is echter zo koud dat je bijna onderkoeld raakt! Met een buitentemperatuur van rond het vriespunt is een koude douche waarschijnlijk niet heel gezond.

 

We trekken al onze warme kleren aan en gaan in het dorpje op zoek naar handschoenen. Overdag is het nu nog redelijk aangenaam, maar wanneer we komende week naar het Tilicho Tal meer en de Thorung La Pass gaan kan het makkelijk -20° worden.

Bertha vindt in het winkeltje een paar kittige gebreide wanten zodat haar gespalkte vinger er makkelijk inpast. Voor Erik een setje ‘stoere’ fleece-handschoenen. We trekken ze gelijk maar aan en lopen terug naar het hotel waar de houtkachel gelukkig al aangestoken is. We gaan zo dicht mogelijk bij de kachel zitten en bestellen thee en avondeten. Voor Bertha een heerlijke lasagne en voor Erik een veggie-burger terwijl de temperatuur buiten richting -7° zakt. Voordat we onze slaapzakken inkruipen trekken we dikke sokken, een legging (motor-ondergoed) en een wollen muts op. Lekker warm in onze mummie-slaapzak!

Foto 25 Its cold at night 20171120

Dinsdag 21 november 2017 Manang – Khangsar (3.755 m)

Na wat uitgeslapen te hebben kruipen we onze heerlijk warme slaapzakken uit. We kunnen het vandaag rustig aan doen, omdat we slechts vijf kilometer wandelen. We stijgen naar 3.755 meter, we moeten ons lichaam daar goed aan laten wennen. Dit is heel belangrijk, te snel stijgen kan hoogteziekte veroorzaken en daarmee de hele wandeling verpesten! Iets wat niet iedereen even serieus neemt. In Khangsar ontmoeten we twee meisjes waarvan er eentje al twee dagen ziek op bed ligt met verschijnselen van hoogteziekte. Dat ze allebei behoorlijk roken (en vermoedelijk ook blowen) lijkt ons niet heel bevorderlijk voor je gezondheid op deze hoogte maar we besluiten ons er maar niet mee te bemoeien. Zelf proberen we ons op allerlei manieren tegen hoogteziekte te beschermen; geen alcohol, geen koffie, veel knoflook en vanaf 3.000 meter hoogte wordt aangeraden om 1 liter water p.p. meer te drinken bij elke 1.000 meter die je stijgt. Zo drinken we vandaag al zo’n 2,5 liter per persoon per dag.

 

Na een fors ontbijt vertrekken we. Het is nog behoorlijk koud dus met zoveel mogelijk kleding en onze nieuwe handschoenen aan vertrekken we richting Khangsar.

Het gaat behoorlijk bergopwaarts en in combinatie met de hoogte happen we naar lucht als een vis op het droge. Dat we al maanden niet meer gesport hebben helpt natuurlijk ook niet echt mee. Maar gelukkig hebben we allebei een flinke dosis doorzettingsvermogen en laten we ons niet kisten.

Na een rivieroversteek moeten we bijna met handen en voeten bergopwaarts klimmen richting Khangsar, het gaat steil omhoog! We voelen alle spieren en gebruiken de wandelstokken om af en toe even leunend op adem te komen. Met koud zweet op ons lijf bereiken we het dorpje en vinden we een kamer bij een hoestend oud vrouwtje. Waarom ze zo’n stevige hoest produceert wordt ons later duidelijk als we haar druk in de keuken zien. Het staat daar werkelijk zo blauw van de rook dat je amper een meter zicht hebt! Het tast de vrolijkheid van het oude vrouwtje niet aan, maar we willen niet weten hoe haar longen eruit zien.

 

We kunnen douchen met een emmer warm water, iets wat we al vaker deze reis gedaan hebben. En een emmer bevalt vaak beter dan een douche die maar amper werkt. Op het kleine dakterras drinken we een verdiend kopje thee en genieten van de zon en het uitzicht.

 

Wanneer de zon achter de bergen zakt, daalt de temperatuur snel en wordt het behoorlijk koud in het hotelletje. Met alle dekens die we in onze kamer kunnen vinden kruipen we op de houten bank in de woonkamer en lezen wat terwijl het oude vrouwtje druk verder hoest in de keuken. Inmiddels zijn er meer mensen gearriveerd, vrijwel iedereen zit in de keuken. We begrijpen niet hoe ze het daar uit kunnen houden met de rook, maar missen ook wel de warmte van het vuur. De derde liter thee die we opdrinken verwarmt het lichaam maar kort…

 

Omdat het oude vrouwtje vandaag alleen is kunnen we niet van de kaart bestellen en alleen Dal Bhat eten. Een groot bord gevuld met kleine gerechtjes zoals rijst, curry, groenten en een dun pannenkoekje.

 

We tafelen na met een Spanjaard en een Brit die samen een deel van het wandelparcours op de mountainbike hebben afgelegd. Het laatste deel naar het Tilicho meer hebben ze lopend gedaan omdat dit simpelweg te steil is. We vertellen over onze avonturen en dat we onderweg ook veel fietsers zijn tegengekomen. Vooral de Brit lijkt met de seconde enthousiaster te worden over de mogelijkheden van meer dan alleen door Nepal fietsen. We staan er niet van te kijken wanneer we hem nog eens ergens tegen komen!

 

Woensdag 22 november 2017  Khangsar – Tilicho Base camp (4.150 m)

We ontbijten om 06:30 uur in de keuken waar het nu gelukkig een stuk minder blauw staat. We nemen allebei een kaasomelet met een grote mok thee en vertrekken daarna richting Tilicho Basecamp. Voor het eerst wandelen naar een hoogte boven de 4.000 meter. Met de motor hebben we op de grens van China en Pakistan ons hoogste punt tot nu toe bereikt (4.693 m), maar dit keer beklimmen we de hoogte zelfstandig. Het is slechts 10 km naar het kamp maar het pad is behoorlijk uitdagend en steil en bovendien is het de hele dag echt koud. Onderweg komen we een aantal mensen in tegengestelde richting tegen die ons verzekeren dat het de wandeling dubbel en dwars waard is. Het weer is goed, geen sneeuw en een prachtige blauwe lucht. We moeten alleen oppassen voor wat landverschuivingen onderweg.

We komen vrijwel geen landverschuivingen tegen of we zien de gevaren wat minder en genieten intens van de tocht. Ja, het kost allemaal wel wat inspanning en we zijn af en toe buiten adem, maar de uitzichten maken werkelijk alles goed. Vlak voor het middaguur zien we Tilicho Base Camp al liggen, maar het is nog ruim een uur lopen voordat we echt het hotel binnenstappen. Het ziet er gezellig uit, vanachter het glas kun je heerlijk in de zon zitten. Alleen jammer dat ook hier de douche het (nog) niet doet, alle leidingen zijn bevroren. De eigenaar vermoedt dat we ergens rond 16.00 uur vast wel kunnen douchen. Maar wanneer we later kijken is nog steeds alles bevroren en lijkt de eigenaar ook niet echt ontdooid. Het kan hem niet veel schelen of er wel of niet gedoucht kan worden, maar een emmer warm water kan altijd geregeld worden. Per liter afrekenen, zo’n 2 EUR. Vergeet het maar, dat gaan we er echt niet voor betalen, met de tanden op elkaar wassen we ons met ijs- en ijskoud water. Wanneer de zon achter de bergen wegzakt duurt het ook behoorlijk lang voordat de houtkachel binnen aangestoken wordt. Ondanks vele verzoeken van verschillende wandelaars gaat de kachel pas rond 18:00 uur aan, iedereen lijkt tegen die tijd al behoorlijk onderkoeld. En wanneer de kachel na twee uur alweer compleet afgekoeld is, gaat hij ook niet meer aan. Qua service een waardeloos verblijf, gelukkig is het er wel gezellig met alle wandelaars onder elkaar.

Na het eten gaat iedereen min of meer verplicht naar bed, omdat het in de huiskamer bijna kouder is dan buiten, waar de thermometer -11° aangeeft! We trekken onze overlevingspyjama’s maar weer aan en verstoppen ons onder een stapel dekens. Rillend vallen we in slaap. De kou, en dan vooral rond het avondeten is het enige wat ons echt tegenstaat van het wandelavontuur. Voordat de zon onder gaat moet je snel je waterfles gevuld hebben anders zijn de leidingen alweer bevroren, en na het eten eigenlijk verplicht naar bed is ook niet echt een pretje.

 

Donderdag 23 november 2017 Tilicho Base Camp & Tilicho Lake

We staan vroeg op en laten al onze ‘onbelangrijke’ bagage achter in de kamer. Vandaag alleen met water, wandelstokken en wat snacks naar het meer. In de vrieskist die door moet gaan voor de woonkamer ontbijten we en gaan snel op pad. Het meer ligt op 4.919 meter, we moeten vandaag bijna 900 meter klimmen over een afstand van nog geen 5 kilometer. Een stijgingspercentage van bijna 18 procent, het steilste stuk van de hele wandeling. En het begint vrijwel direct om de hoek van het hotel, alsof we een muur gaan beklimmen vandaag! Omdat de lucht ook steeds minder zuurstof bevat is elke stap die gezet moet worden een stuk zwaarder. Maar omdat we voldoende geacclimatiseerd zijn hebben we behalve kortademigheid nergens last van en gaan glimlachend naar boven.

Naarmate we dichter bij het meer komen, zien we ook steeds meer sneeuw liggen en begint de wind ook meer in het gezicht te snijden. We trekken onze mutsen verder over de oren, trekken de sjaal verder over onze gezichten en stappen verder. Na ruim 3,5 uur stevig klimmen zien we in de verte het meer verschijnen. Het uitzicht is werkelijk prachtig maar tegelijkertijd is het op deze hoogte zo koud dat we maar kort blijven.

Met trillende spieren beginnen we snel weer aan de afdaling waar we veel mensen tegenkomen. Sommige nog vol energie, maar ook sommige aan het einde van hun latijn. Maar we proberen iedereen een beetje moed in te praten en verzekeren ze dat het uiteindelijke resultaat van de inspanning alles waard is. Na ruim twee uur dalen bereiken we hetzelfde hotel weer waar we pizza en knoflooksoep bestellen als ‘beloning’. Even twijfelen we nog om nog terug te wandelen naar Manang, maar een extra nacht slapen op hoogte is vermoedelijk beter voor de acclimatisering. We kruipen dus weer op de bank achter het raam en warmen ons een beetje op. Ook vandaag gaat de kachel pas aan nadat veel mensen zowel vriendelijk als onvriendelijk een smeekbede hebben gedaan. Gelukkig is de huiskamer vandaag tot de nok toe gevuld en worden er geanimeerde gesprekken gevoerd. Het gaat werkelijk overal over, met als rode draad de landelijke verschillen. Hoe gaat Nederland om met drugs, hoeveel kost een Bic Mac in Amerika en wat is het minimumloon in Zweden? Een Nieuw Zeelander doet ook vrolijk mee aan het gesprek maar heeft zo’n zwaar accent dat hij totaal niet te verstaan is. Maar omdat hij de lach aan zijn kont heeft hangen ligt iedereen dubbel wanneer hij aan het woord is.

 

Wanneer de kachel na het eten weer is gedoofd en er geen nieuw leven meer ingeblazen wordt, kruipen we snel onze slaapzakken in. Alhoewel dit bij Erik eigenlijk nooit snel gaat, ondanks de beperkte ruimte in de mummie-slaapzak wil hij eerst een paar keer draaien om echt zijn plekje te vinden. Elke avond een vermakelijk evenement voor Bertha, maar voor Erik een dagelijks terugkerende worsteling!

 

Vrijdag 24 november 2017 Tilicho Base Camp – Ledar (4.200 m)

Ooit wel eens je hoofd buiten je slaapzak gestoken en je adem bijna zien bevriezen?! Wij wel! Het ijs zit aan de binnenkant van de ramen en niet alleen het water is vanochtend bevroren, maar de electriciteit lijkt ook wel bevroren. We trekken zoveel mogelijk extra (onder)kleding aan en verslinden in de woonkamer trillend het ontbijt. Snel wandelen, bewegen en de zon in!

We zijn de eersten die vertrekken en worden daar even later voor beloond! Vlak voor ons steken zomaar blauwschapen (Blue Sheeps) het kleine pad over. Ondanks de naam lijken deze blauwschapen eerder op grote geiten, en hebben de mannetjes imposante horens. Dit is een grote groep vrouwtjes blauwschapen die te herkennen zijn aan de kleinere horens. Later komen we erachter dat mannetjes en vrouwtjes gescheiden groepen vormen en alleen tijdens bronstijd elkaar ‘ontmoeten’.

Nadat we een tijdje stilletjes de blauwschapen hebben bewonderd gaan we verder op pad. Het plan was eerst om terug naar Manang te wandelen en dan de volgende dag bergop verder te gaan. Maar we hebben van een aantal mensen gehoord dat er een mooie alternatieve (seizoens)route is richting Ledar. Een stuk langer, maar zo lopen we niet over dezelfde route weer terug en besparen we bovendien een dag lopen.

 

Onderweg komen we iemand tegen die richting het Tilicho meer fietst! Sommige stukken moet hij echt afstappen, maar het meeste gaat toch op de fiets. Heel dapper en toevallig ook, Dick (de vader van Erik) had gister een artikel doorgestuurd over een Nederlandse wielrenner op hoogtestage rondom het Annapurna gebergte. Het lijkt Erik wel een gaaf idee, maar laten we eerst maar ons eigen avontuur tot een goed einde brengen.

 

De tocht langs de steile bergwanden is prachtig en er zijn relatief weinig wandelaars op dit vroege tijdstip. We hebben een goede keuze gemaakt om richting Ledar te wandelen, onderweg zien we nog meer blauwschapen en grote roofvogels.

Nadat we een lang stuk bergafwaarts wandelen door bosachtig en herfstachtig gebied kruisen we rond het middaguur de rivier vlakbij Karche. Er zit een eettentje waar we besluiten te lunchen. Als we binnenkomen galmt Bob Marley hard uit de speakers, maar zodra we plaatsnemen neemt BB King de tent over. We swingen samen “van voor naar achter van links naar rechts” terwijl we lang op ons eten moeten wachten. We krijgen veel te veel (maar betalen veel te weinig) waardoor de eerste kilometers na de lunch een gevecht tegen onze volle magen is. Maar als al het eten verwerkt is en voor de nodige energie zorgt, gaan we weer vol gas de berg op. Onderweg ‘vegen’ we nog de Fransman op die vanochtend nog zeker wist in één streep richting Highcamp (4.925 m) te lopen, maar nu bijna niet meer vooruit komt. We spreken hem een beetje moed in (hoogmoed komt voor de val..) en laten hem al snel onze schaduw zien.

 

Na een lange intensieve dag van 20 kilometer bereiken we het dorpje Ledar en merken dat we behoorlijk gesloopt zijn. Vooral Bertha zit er helemaal doorheen en laat Erik een kamer uitzoeken. De kou begint ons langzamerhand ook een beetje tegen te staan, voordat de zon achter de bergen is weggezakt is de temperatuur al ver onder het vriespunt gedaald. We douchen met een emmer bloedheet water in het buitenhokje en zien het water al bevriezen voordat het goed en wel weggestroomd is.

Maar het warme water heeft ons goed gedaan en tevreden gaan we in de woonkamer rondom de kachel zitten, hier zorgen ze gelukkig wel wat beter voor de gasten. Ook het eten is goed verzorgd, de borden zijn zo overvol opgeschept dat we vermoeden dat ze hier denken dat we al een paar dagen niet gegeten hebben. Of zien we er na een paar dagen wandelen al zo uitgemergeld uit? Maar we duiken er zonder klagen bovenop en eten alles op, het bord kan zo weer de kast in! Na het eten drinken we nog wat thee en gaan vroeg slapen. Morgen belooft het een zware etappe te worden richting High Base Camp (4.925 m), zowel de hoogte als de kou gaan ons vast en zeker proberen te tackelen.

 

Zaterdag 25 november 2017 Ledar – High Base Camp (4.925 m)

Wanneer we wakker worden van de wekker is het voor ons gevoel iets minder koud dan de voorgaande dagen. Maar alles is uiteraard stijf bevroren, ook het water in de drinkflesjes is nu één klomp ijs. In de woonkamer zien we dat er nog een aantal mensen van het personeel rondom de kachel onder een grote stapel dekens slapen. De kachel is al uit en de temperatuur is qua gevoel rond het vriespunt. Één werknemer weigert om onder de dekens vandaan te komen. Pas na een paar stevige schoppen van zijn collega komt hij verstrooid tevoorschijn uit zijn stapel dekens en duikt de keuken in om even later een bord pap en thee onder onze neus te zetten. Lekker veel kaneel in de pap, iets waar Erik nu niet direct fan van is. Maar het is goed vullend en geeft ons vast de benodigde energie voor de uitdaging van vandaag. Voordat we vertrekken poetsen we onze tanden in de keuken, nemen afscheid van het vrolijke personeel en beginnen aan de dag. Ook vandaag zijn we weer de eerste waardoor we in een oase van rust de eerste kilometer afleggen.

Foto 49 Ledar -High Base Camp 20171125

Dat we zo vroeg niemand tegenkomen is soms wel een beetje verwarrend, omdat niet overal bewegwijzering staat. We lopen dan ook een stukje verkeerd maar worden gelukkig door een breed glimlachend vrouwtje de juiste kant opgestuurd, gelukkig maar 10 minuten verkeerd gelopen.

Vlak voor Base Camp, het lager gelegen dorpje voor ons uiteindelijke einddoel van vandaag, worden we weer verrast door blauwschapen. En wanneer we een tijdje de vrouwtjes hebben bewonderd zien we dit keer ook de mannetjes, ze staan op een afstandje naar de vrouwtjes te loeren! De mannetjes hebben behoorlijke imposante horens waarmee ze elegant op de berghelling staan te poseren. Toch lijken de vrouwtjes er totaal geen behoefte aan te hebben vandaag en grazen rustig door.

Het is wel oppassen als je naar de blauwschapen staat te kijken. Ze grazen tegen de steile helling waardoor er af en toe grind en kleine rotsen naar beneden komen rollen. Erik moet een keertje een paar stappen nemen om niet geraakt te worden. Maar zonder kleerscheuren bereiken we Base Camp waar we op het terras een theetje drinken en een paar brokken chocolade snoepen (omdat ze zoveel energie geven…). Tegenover ons zit een jong stelletje ietwat verveeld een sigaret te roken met hun gids. Wanneer we in de verte een helikopter horen en ze zien vertrekken naar de landingsplaats, vragen we aan de ober wat er aan de hand is. Hij blijft eerst politiek correct en vertelt dat het jonge meisje hoogteziekte heeft, maar wanneer de helikopter met een geweldig kabaal langs het terras terugvliegt naar Kathmandu met het stelletje en hun gids vertelt hij (zijn visie) het werkelijke verhaal. Ze waren vanochtend begonnen aan de klim richting High Base Camp maar al snel teruggekeerd naar het hotel omdat zij het te koud vond om te wandelen. Dat verklaart waarom ze ‘vrolijk’ op het terras zat te roken en eerst flink wat foto’s van de helikopter nam voordat ze daadwerkelijk vertrokken. Als je je bedenkt dat een reddingsoperatie op deze hoogte met een helikopter 5000 USD kost en dat de tocht naar Kathmandu maximaal 40 minuten duurt… Wie is er dan zo gek om dit te betalen of te vergoeden alleen omdat iemand het te koud vindt? Voor ons geen helikopter (voor dit bedrag) en we beginnen aan het laatste stuk richting High Base Camp. Ruim een uur steil bergop, nu is het de beurt aan Erik om na elke 10 stappen leunend op zijn wandelstokken naar adem te happen.

Bertha heeft vrijwel geen last van de hoogte en gaat soepel naar boven, de laatste paar meters laat ze Erik achter om alvast in het hotel een kamer te zoeken. Hijgend bereikt Erik uiteindelijk het hotel waar Bertha al vrolijk vanuit één van de kamers hem welkom heet. Maar nadat we ons allebei een beetje opfrissen met babydoekjes, al het water is hier tenslotte bevroren, genieten we in het restaurant van de zon die ons door de ramen heen behoorlijk opwarmt. Het lukt ons maar net om niet in slaap te vallen, ook al is het zo verleidelijk. We willen voorkomen dat we vannacht minder of niet slapen en daardoor morgen gesloopt de Thorung La bergpas moeten zien te beklimmen.

We bestellen hier voor een megabedrag een ‘westerse’ lunch met pizza en een sandwich. Hoe hoger we komen, des te duurder het eten. Niet gek dat het allemaal zo duur is, omdat alle bevoorrading lopend of met behulp van paarden aangeleverd moet worden. De lunch valt behoorlijk zwaar op de maag, maar we wagen ons toch aan een laatste wandeling. Het uitzichtpunt achter het hotel is ideaal om nog even wat hoogtemeters extra te pakken waardoor slapen mogelijk makkelijker is.

Nadat de zon verdwenen is achter de laatste hoge bergen verzamelt iedereen zich rond de houtkachel. In het begin komt er niet veel warmte vanaf, maar na een paar scheuten benzine schiet de warmte in het vertrek direct omhoog. De gesprekken gaan voornamelijk over het tijdstip van vertrek morgen richting de Thorung La bergpas. Iedereen met gids vertrekt morgen na het ontbijt van 04:00 uur, omdat de weersomstandigheden rond zonsopgang het beste zijn. Hierna waait het vrijwel altijd behoorlijk hard en kan het weer snel omslaan. Een aantal mensen zonder gids heeft naar het weerbericht gekeken en proberen als ware kenners iedereen die maar wil luisteren te overtuigen dat het echt niet nodig is om zo vroeg te vertrekken, na 09.00 uur vertrekken kan prima. Maar wij besluiten het er niet op te wagen en morgen ook rond 04.00 uur te vertrekken.

Dat het weer ook echt dodelijk kan zijn wordt ons duidelijk als we later onderzoek doen naar de weersomstandigheden op de pass. In oktober 2014 zijn er 43 mensen van verschillende nationaliteiten gestorven als gevolg van een grote sneeuwstorm. Binnen twaalf uur was er bijna 1,8 meter sneeuw gevallen!

 

Na ons vroege avondeten kruipen we met muts, thermokleding, sokken en handschoenen aan onze slaapzakken in. We vallen allebei onrustig in slaap, een klein beetje zenuwachtig voor morgen.

Zondag 26 november 2017 High Base Camp – Thorung la (5.416 m) – Muktinath (3.760 m)

02:00 uur en Erik zit rechtop in zijn bed, hij hoort iets ritselen. Met zijn hoofdlamp in de aanslag wacht hij af. Wanneer hij het geritsel weer hoort en de hoofdlamp op het geluid richt ziet hij vanuit de backpack van Bertha nog net een muis over de rand spieken! Zo snel als mogelijk kruipt hij uit de slaapzak en duikt boven op de backpack. Hij schudt alles eruit, zoekt overal maar vindt de muis nergens meer. Is dat rotbeest toch ontsnapt? Alles moet in ieder geval van de grond, zo houden we geen chocolade of koekjes meer over. Aan een paar roestige spijkers vlak tegen het plafond hangt hij alle kleding en tassen, naïef denkend dat muizen hier niet bij kunnen! Wanneer we de volgende dag aan een moeder en dochter uit Denemarken ons verhaal vertellen zeggen zij ook last gehad te hebben van muizen. Ze sliepen naast ons, misschien heeft Erik ze wel naar de volgende kamer gejaagd!

 

Na dit nachtelijke avontuurtje gaat al vrij snel de wekker (03:15 uur) en trekken we gelijk alle kleding aan die we nog hebben.  Voordat we gingen slapen hebben we die kleding onder onze slaapzakken gelegd zodat ze dankzij onze lichaamswarmte niet zo vreselijk koud aanvoelen. Buiten is het ongeveer -10°, bovenop de Thorung La pass kan het vandaag -20° worden!

We ontbijten op dit onchristelijke tijdstip samen met zo’n tiental andere wandelaars en hun gidsen en zien slaperige maar ook gespannen gezichten. Maar ze zijn niet de enige, ook wij zijn een beetje zenuwachtig voor wat ons te wachten staat. Na het ontbijt poetsen we onze tanden in de keuken en trekken de koude nacht in.

 

Alle wandelaars met gidsen zijn net iets eerder vertrokken en na zo’n 10 minuten lopen zien we in het donker de hoofdlampjes van de wandelaars voor ons het pad verlichten. Al snel halen we de eerste lopers in die voetje voor voetje voortschuifelen. Wij vechten op dit moment alleen nog maar tegen de kou, verder hebben we geen last van kortademigheid. Dat we al een paar keer op hoogte hebben gewandeld en geslapen werkt nu in ons voordeel.

Maar vlak voor het bereiken van de top is de snelheid er bij ons ook volledig uit. Niet zozeer vanwege de hoogte maar meer vanwege de snijdende kou. De wind slaat vol in ons gezicht waardoor de gevoelstemperatuur ver beneden de -20° zakt. Ook al hebben we alle kleren aan die we nog hadden, we zitten tegen de onderkoeling aan! Achter een paar rotsen schuilen we even voor de wind en trekt Bertha een laatste redmiddel uit haar backpack, een regenponcho.

Trillend nestelt ze zich vlak achter Erik die de laatste kilometer als windvanger moet fungeren. Rond 06:00 uur, als de zon net een beetje begint op te komen, bereiken we de top. 5.416 meter boven zeeniveau, zo hoog zijn we nog nooit geweest! Trots, maar ook een beetje van de wereld door de kou, vallen we elkaar in de armen en maken snel wat foto’s.

In een piepklein theehuisje proberen we samen met een paar andere wandelaars een beetje op te warmen. Maar we blijven koud en besluiten om zo snel mogelijk af te dalen richting het dorpje Muktinath, op 3.760 meter.

 

Ondanks de enorme steile helling gaan we bijna rennend naar beneden om maar een beetje warmer te worden. De zon is weer achter de bergen verdwenen, maar met het vroege ochtendlicht hebben we geweldig uitzicht over de vallei en het wolkendek dat er boven hangt.

Wanneer we het dan eindelijk weer een beetje warmer krijgen en Bertha haar regenponcho uittrekt schrikken we. Al het condens aan de binnenkant van de poncho is gewoon bevroren, één plak ijs! Ook als we een slok water willen, krijgen we de dop pas na een flink portie geweld van de drinkfles, maar drinken is onmogelijk. Het is één blok ijs geworden!

Na ruim twee uur afdalen over steile en smalle ‘geitenpaadjes’ bereiken we een piepklein dorpje waar een paar hotels staan. Alleen de laatste is open, de rest is al gesloten omdat het wandelseizoen bijna afgelopen is. We bestellen een warme thee, genieten van het zonnetje op ons gezicht en kijken naar het Annapurna-gebergte met de Thorung La pass die we beklommen hebben! Trots lopen we met het laatste beetje energie richting Muktinath, we kunnen aan alles merken dat het één van de zwaarste wandeldagen moet zijn geweest. Bij de laatste hangbrug voor het dorpje hangen we tussen de andere gebedsvlaggetjes die van ons op. Eigenlijk was het plan om deze op de Thorung La Pass op te hangen, maar daar waren onze handen zo koud dat we ze nooit hadden kunnen vastknopen.

Met onze laatste krachten lopen we door het dorpje en nemen bij het laatste hotel in de straat, met uitzicht op het busstation een kamer. Het Dream Home hotel heeft volgens de Russische eigenaar de hoogste sauna van de wereld. Maar voor twee personen gaat de sauna helaas niet aan, of we moeten het volle pond van 75 USD betalen. We hebben zin in warmte, maar dit is ons net wat te duur. Nadat we een ijskoude douche hebben genomen twijfelen we toch of het niet beter was geweest om de sauna te laten opwarmen, zo bereikt ons lichaamstemperatuur nooit normale waarden!

 

Na een heerlijke Russische lunch wandelen we richting hotel Bob Marley dat aan het begin van het stadje gevestigd is. We zijn nog niet binnen of hebben er spijt van dat we hier geen kamer hebben genomen. Bijna iedereen die we onderweg zijn tegengekomen heeft hier een kamer en zit al flink aan de drank om de ‘overwinning’ te vieren. Warm is het hier ook niet maar zeker wel gezellig. We bestellen zelf een flesje rum en whisky en spelen een paar potjes Beverbende (kaartspelletje). Uiteindelijk schuiven Marko en Telma ook bij ons aan en worden we langzaam rozig en warmer. Veel later op de avond lopen we terug naar ons eigen hotel en verstoppen ons onder een dikke laag dekens tegen de vrieskou.

Foto 68 Proosten op dat we het gehaald hebben 20171126

Maandag 27 november 2017 Muktinath – Pokhara (650 m)

We staan in alle vroegte op, nemen een stevige bak zwarte koffie en vertrekken naar het busstation. We hebben besloten dat we niet verder gaan wandelen, we hebben de top al bereikt en de kou kost enorm veel energie. Vooral vanaf het avondeten is het bijna elke avond zo koud dat we ons echt niet meer op ons gemak voelen. Ook is de wandelroute naar beneden volgens sommigen niet heel erg meer de moeite waard.
Vandaag vertrekt er geen bus vanaf Muktinath, maar samen met een aantal andere wandelaars kunnen we wel een taxi delen richting Jomsom (12 EUR p.p.). Vanaf hier kunnen we dan wel een bus richting Pokhara proberen te nemen. Gelukkig is de taxi dit keer een stuk luxer dan ons eerste avontuurtje richting Chame. Niemand zit bij elkaar op schoot en Erik heeft relatief veel ruimte naast de bestuurder. Maar het is wel grotendeels stuiteren richting Jomsom, af en toe rijden we zelfs door droog liggende rivierbeddingen heen. De sfeer is prima in de taxi, muziek galmt luid uit de boxen en het lijkt alsof iedereen blij is om even niet te hoeven wandelen.
Na ongeveer twee uur stuiteren bereiken we Jomsom, een klein nietszeggend stadje van waaruit we een bus richting Pokhara moeten zien te vinden. We kopen een kaartje bij een counter (8,20 EUR p.p.) en vragen wanneer de bus vertrekt. De man kijkt ons even niet-begrijpend aan en probeert dan uit te leggen dat de bus vertrekt wanneer deze vol is. Vol betekent ongeveer 30 man. We kijken om ons heen, samen met de andere wandelaars zijn we de enige die richting Pokhara willen vandaag. Dit kan nog wel even gaan duren.

Bij een klein koffietentje zetten we een paar stoelen in het ochtendzonnetje en nippen aan een kopje thee. We nemen het zoals het is en wachten rustig af, iets wat we tijdens deze reis al vaker hebben gedaan bij grensovergangen of andere ambtelijke handelingen. Maar het gaat toch iets sneller dan we hadden verwacht, binnen een uur vertrekt de bus. Dat is gelijk dan ook het enige positieve, verder is de busrit een ware hel. We passen maar net in de bankjes en de rit naar Beni lijkt meer op een etappe van de Dakar Rally dan een ‘normale’ busrit. Niets is normaal op de weg in landen zoals India of Nepal, maar dit slaat werkelijk alles. Zelfs met de motor was de route bijna niet te doen geweest. We stuiteren constant op onze bankjes die per minuut oncomfortabeler worden. De bus moet vaak stoppen vanwege landverschuivingen of onduidelijke wegwerkzaamheden. Een verplichte pauze die vaak wel aangenaam is, kunnen we even de bus uit om onze benen te strekken of te plassen.

Ruim acht uur (en 100 km) later arriveren we in het pikkedonker in Beni. We zijn samen met een Frans meisje de laatste van alle wandelaars, de overige zijn net iets eerder in Tatopani uitgestapt om nog een dagje hotsprings te doen. Maar het lijkt alsof er voor ons geen bus meer vertrekt vanavond richting Pokhara. We zijn bij een andere bus afgezet, de buschauffeur begrijpt niet wat we komen doen en heeft geen plek voor ons. Als we uitgeput en boos bijna op zoek gaan naar een hotel in dit gehucht komt het bushulpje van de helse tocht vanaf Jomsom ons ‘redden’. Hij heeft een andere bus voor ons die wel vanavond nog naar Pokhara gaat, jullie passen daar nog bij!
Maar het past eigenlijk net niet. We moeten vechten voor het laatste plekje waar Bertha kan zitten. Een man probeert haar weg te jagen, omdat hij de stoel ‘gereserveerd’ heeft, maar wanneer Erik hem duidelijk maakt dat iedereen hier gereserveerd heeft en vrouwen voorgaan druipt hij teleurgesteld af. Later zien we hem voorin de bus bij iemand op schoot zitten. Bertha heeft de allerlaatste stoel, voor Erik is alleen plek in het gangpad. Het zit voor geen meter, maar een klein krukje van een Nepalees geeft uiteindelijk net iets meer ‘comfort’. Maar drie uur in een gangpad van een heen- en weer slingerende bus is heel snel niet comfortabel meer. Terwijl Bertha de laatste paar uurtjes een beetje wegdommelt probeert Erik in het gangpad van de Bollywood filmtrailers te genieten die elk kwartier weer worden herhaald. Het is dan ook niet zo gek dat hij ze uiteindelijk allemaal mee kon zingen.

 

Na een ruim 14 uur durende reis in een taxi en diverse bussen worden we vlak voor Pokhara uit de bus gezet. De buschauffeur roept ons na dat we hier vast wel een taxi kunnen krijgen en laat ons in een stofwolk achter. Samen met het Franse meisje, die nog geen woord gezegd heeft, kijken we om ons heen en zien tot onze verbazing daadwerkelijk een klein autootje staan die vanavond als taxi moet doorgaan. We onderhandelen wat over de prijs maar geven al snel toe (3 EUR p.p.), we willen nu gewoon naar het hotel! Het is maar een paar minuten rijden, maar de rit duurt onnodig langer omdat het Franse meisje zo stil is dat ze zelfs de taxichauffeur geen instructies durft te geven. Nadat we haar afgezet hebben rijden we naar ons eigen hotel, hopelijk zijn ze nog open en hebben ze nog een kamer beschikbaar. Maar gelukkig worden we 12 uur ‘s nachts met open armen ontvangen, de motoren staan er nog en we kunnen zelfs in dezelfde kamer slapen! Heel fijn!!

We slepen onze bagage uit de opslagruimte tevoorschijn, gooien alles in de hoek en gaan snel nog even een biertje drinken. We zijn doodop maar willen toch nog even wat drinken, even ‘afkoelen’ van de monsterrit.

 

In een kleine bar om de hoek bestellen we een biertje en een klein hapje terwijl we een straalbezopen Schot proberen uit te leggen dat we op de motor van Amsterdam hiernaartoe zijn gereden. Alles wat we vertellen probeert hij direct door te spelen aan zijn thuisfront op zijn notebook. Maar hij laat hem een paar keer vallen en kan amper praten door de drank dat we ons afvragen wat de ontvanger van zijn berichtjes hiervan moet maken. Na een tijdje worden we vergezeld door een stelletje uit India waardoor het gesprek wat normaler verloopt. De Schot probeert af en toe aan het gesprek mee te doen en trekt de Indiër zo nu en dan wild aan zijn arm. De Indiër blijft wonderbaarlijk rustig en vertelt zijn verhaal vriendelijk verder. Na twee biertjes kunnen we niet meer, we zijn kapot en nemen afscheid van het kleurrijke gezelschap. We strompelen terug naar ons hotel waar we ruim een uur onder een warme douche staan, eindelijk weer eens een goede douche!

 

Dinsdag 28 november 2017 Pokhara

Nadat we bij de receptie ruim 7 kilo was hebben afgeleverd gaan we de stad in om de gehuurde backpacks en wandelschoenen in te leveren. De eerste verhuurder probeert een andere prijs te rekenen voor de verhuur waardoor we minder borg terug zouden krijgen, maar Bertha is onvermurwbaar en blijft zelfs bij de vierde keer rustig uitleggen dat we een andere afspraak gemaakt hebben. Uiteindelijk geeft ze Bertha gelijk en geeft het juiste geldbedrag terug. Vrijwel direct nadat Bertha het geld in haar zak heeft gestoken probeert ze onze wandelstokken aan haar te verkopen, speciaal voor u vandaag een mooi prijsje! Ze kijkt even verstrooid naar Bertha, een toerist die mij iets probeert te verkopen?? Maar na een korte inspectie ziet ze dat de stokken nog als nieuw zijn en biedt ons 400 Roepie. Ze wil niet meer bieden en omdat ze van ons ook niet echt de gunfactor heeft besluiten we het ergens anders te proberen. Maar bij elk tentje krijgen we een niet-begrijpende blik, toeristen die ons iets proberen te verkopen?! Tot slot brengen we de schoenen van Bertha terug. We krijgen de borg pas na lang aandringen retour, we willen echt niets meer kopen. Ook niet met de kleine korting die hij voor de eerste klanten van vandaag wilt geven. Met de borg in onze zak proberen we hier als laatste de wandelstokken te verkopen. En na een lange grondige inspectie verkopen we de stokken voor 500 roepie, toch zo’n 4 EUR. Al met al heeft het huren van de wandelschoenen, 40L + 55L backpacks en het kopen/verkopen van de wandelstokken ons zo’n 65 EUR gekost voor 11 dagen wandelen.

 

Alles is teruggebracht en de wandelstokken zijn verkocht, nu is het tijd om stevig te ontbijten. Bacon, gebakken eieren, toast en zwarte koffie. We laten het ons goed smaken en genieten ondertussen van het ‘kortebroekenweer’. Het is alweer een tijdje geleden dat we zonder lichte onderkoelingsverschijnselen ontbijten!

 

Terug bij het hotel kruipt Bertha achter de laptop om uit te zoeken bij wie we het beste onze motoren kunnen verschepen richting Zuid-Oost Azië. Tijdens het wandelen door het Annapurna gebergte zijn we het erover eens geworden: het rijden in India en Nepal is voor ons geen pretje. We genieten hier van het eten en de cultuur, maar kunnen niet meer genieten van het motorrijden, iets wat toch voor een groot deel onze reis bepaalt. Het idee was om met oud en nieuw in Goa (Zuid-West India) te zitten, maar hiervoor zouden we eerst nog 2.500 kilometer moeten overbruggen. Plannen zijn er om te veranderen, en dus hebben we besloten om vanuit Nepal naar Maleisië of Indonesië te gaan. Voor Myanmar en Thailand hebben we (volgens de regels) een gids nodig om met onze Nederlandse motoren te kunnen reizen. Buiten dat een gids een aanslag op ons reisbudget is (makkelijk 10.000 EUR voor een paar weken), is het verplicht volgen en altijd iemand om je heen niet prettig reizen. We hebben dit immers al eerder in China ervaren. We slaan deze landen daarom (helaas) over en willen de motoren laten verschepen per vliegtuig naar Zuid-Oost Azië.

Erik laat ondertussen de motoren schoonmaken in het stadje, buiten het toeristische centrum. Voor 5 EUR worden beide motoren perfect gepoetst terwijl Erik met een kopje thee aan iedereen over onze avonturen vertelt. Met iedereen moet hij uiteraard ook op de foto, ook met een aantal politieagenten.

 

s’ Avonds gaan we samen in het dorpje uit eten waarna we vroeg naar bed gaan.

 

Woensdag 29 november 2017 Pokhara

Erik werkt vandaag vanuit het ‘kantoor’ aan de website terwijl Bertha heerlijk op de bank een boek leest. Een relaxte dag die we afsluiten met een borrel in de stad samen met Marko en Telma, die we eerder op de wandeltocht ontmoet hebben. Langs het water is het heerlijk borrelen en vergeten we bijna om ook te eten. Maar we zijn net op tijd en verplaatsen ons naar een bar waar we een grote pizza bestellen en nog wat drank om het voedsel weg te spoelen. Diep in de nacht nemen we afscheid van elkaar en waggelen we terug naar ons hotel.

 

Donderdag 30 november 2017 Pokhara

Nadat we een beetje de roes uitgeslapen hebben ontbijten we direct om de hoek. Er zit vrijwel nooit iemand hier, maar het ontbijt wordt met overweldigende grandeur geserveerd: toast met zalm en ei en toast met spinazie en ei. We vragen ons even af of dit restaurant geen Michelinster heeft! Nadat we genoten hebben van het ontbijt gaan we terug naar ons hotel om verder te werken aan de blog.

Foto 72 Uitzicht New United Hotel Pokhara 20171130

Aan het einde van de middag pakken we onze tassen alvast in voor het vertrek van morgen en checkt Erik nog even de motoren. Oliepeil in orde, banden onder spanning, Bertha haar deels gehavende motor nog in orde? Na het groene licht van de keurmeester gaan we bij de Chinees dineren. De ober waarschuwt ons wanneer we veel te veel verschillende gerechten willen bestellen en geeft aan dat ‘slechts’ twee gerechten genoeg is voor zes personen. Met een overvolle maag lopen we terug naar het hotel. We hebben zin om morgen te vertrekken, de pink van Bertha is na de wandeling en dus twee weken rust bijna volledig hersteld (weinig pijn) en de motoren staan al veel te lang stil!

 

Vrijdag 1 december 2017 Pokhara – Bandipur

We staan vroeg op, trekken onze schoongewassen motorpakken aan en ontbijten bij het restaurantje om de hoek. Vlak voordat we willen vertrekken bij het hotel krijgen we van de eigenaresse allebei een mooi bloemetje voor goed geluk en een grote glimlach als afscheid. We hebben in het New United Hotel een heerlijk verblijf gehad en tijdens onze wandeling konden onze bagage en motoren hier veilig achterblijven. Een aanrader dit hotel!

We starten de motoren en rijden weg uit Pokhara, een heerlijk ietwat toeristisch dorpje waar we het goed naar onze zin hebben gehad. Vandaag een relatief korte rit richting Bandipur, met een tussenstop in een dorpje met de zeven meren. Maar van de zeven meren is vrijwel niets te zien, het is hier in de bergen behoorlijk mistig. We maken toch wat foto’s, doen een plasje in de bosjes en rijden weer verder.

Het motorrijden is weer genieten, over kronkelige bergwegen rijden we door het groene landschap. De laatste paar kilometers gaan bergop en de temperatuur zakt meteen een paar graden zodat het bijna fris begint te worden. Wanneer we uiteindelijk de rand van het dorpje bereiken, dat tegen een heuvel aangebouwd is, moeten we ‘verplicht’ buiten het centrum parkeren. Verplicht omdat er vrijwel overal in het dorpje trappen zijn aangebracht vanwege de hoogte. De eerste paar hotels zijn behoorlijk aan de prijs, maar bij het vrouwtje wat al een paar minuten naar ons aan het schreeuwen is krijgen we wel een goede prijs (Milan Guesthouse). En we kunnen de motoren in de garage parkeren. Dit blijkt de volgende dag toch niet zo’n heel goede deal te zijn, het is zo volgepropt met brommers en motoren dat we eerst een hoop moeten verschuiven voordat we er zelf uit kunnen.

De kamer stelt niet veel voor, ruikt behoorlijk muf en er komt (alweer…) geen warm water uit de kraan. Maar na wat spastische pogingen om te douchen zijn we opgefrist en klaar om het dorpje te ontdekken. Het is er prettig rustig, het lijkt erop dat niet veel toeristen dit dorpje kennen. Ten onrechte volgens ons, vooral vanwege de schilderachtige huisjes en het ontbreken van verkeer vanwege de vele trappen. We bezoeken een paar tempeltjes, lopen naar twee uitkijkpunten en spelen wat met de vrolijke geitjes die her en der rondhuppelen.

s’ Avonds is het goed zoeken naar een redelijk restaurantje. Waren er vanmiddag nog wat toeristen, nu zijn we één van de weinige ‘zoekenden’. Maar we vinden een plekje waar we een koud biertje en een warme maaltijd kunnen bestellen, meer heeft een wereldreiziger niet nodig.

 

Zaterdag 2 december 2017 Bandipur – Kathmandu

We ontbijten niet bij het hotel omdat de keuken eruit ziet alsof er een vetbom ontploft is terwijl de eigenares eruit ziet alsof ze het middelpunt van de ontploffing is geweest. We vinden in het dorpje een tentje waar we toast met jam en koffie geserveerd krijgen.

Nadat we onze motoren bevrijd hebben uit de garage vertrekken we richting Kathmandu. We rijden de bergen af door dichte mist, eenmaal beneden zijn we bijna doorweekt. Maar na een half uurtje zijn we gelukkig alweer droog en genieten van de bergweggetjes.

Het genieten houdt 20 kilometer voor Kathmandu op. We stuiten op een enorme file die heel langzaam voortkruipt. De weg begint ook met de meter slechter te worden, eerst lijkt de weg gescheurd alsof door de aarde opengescheurd, veroorzaakt door de aardbeving van 12 mei 2015. Maar al snel is er helemaal geen weg meer en enkel rotsen en modder. We worstelen ons tussen de auto’s door richting de binnenstad van Kathmandu waar de weg vast beter is. Maar behoudens een paar stukken asfalt op de ringweg wordt het niet veel beter. Dat Erik de motoren een paar dagen geleden in Pokhara heeft laten wassen is verloren moeite geweest, alles zit weer onder de lichtbruine modder. Na een helse tocht bereiken we The Valley Guesthouse, een gasthuis met een Nederlandse eigenaresse, waar we onze motoren na een paar keer steken achter het hek parkeren. Het hotel is smetteloos schoon en we hebben een mooie kamer. We betalen 20 EUR voor een overnachting inclusief ontbijt met kaas! Niet heel goedkoop hier, maar voor een kamer met deze kwaliteit een topprijs. Wanneer we omgekleed zijn lopen we richting Bouddhanath, een stoepa (boeddhistisch bouwwerk), zo’n 10 minuten lopen van het hotel.

Bouddhanath is een van de grootste stoepa’s ter wereld en staat op de werelderfgoedlijst van Unesco. Een vrij populaire toeristische trekpleister in Kathmandu. Samen met de supermaan en de ontelbare brandende kaarsjes heerst er een magische sfeer rondom de stoepa.

We lopen samen met de mensenmassa met de klok mee rondom de stoepa en slaan halverwege af bij een restaurantje waar vanavond een jazz bandje optreedt. We bestellen een onvervalste westerse Cordon blue en laten ons met de jazzklanken meenemen naar hemelse sferen 🙂 .

 

Zondag 3 december 2017 Kathmandu

Na heerlijk te hebben geslapen, schuiven we aan bij het ontbijt. Een goed verzorgd ontbijt met pindakaas (helaas geen Calvé), omelet, pap en fruit in overvloede. We moeten lang blijven zitten om uit te buiken, maar uiteindelijk komen we in beweging. Bertha gaat hard aan de slag achter de computer om de visumaanvraag uit te zoeken voor één van de volgende landen (Indonesië), terwijl Erik de motoren uit elkaar haalt. De luchtfilters moeten schoongemaakt worden, een klusje waarvoor de benzinetank verwijderd dient te worden. Wanneer de filters zijn schoongemaakt en aan de waslijn te drogen hangen gaan we het centrum in. We gaan langs bij Eagle export, een koeriersbedrijf die ervaring heeft met het vervoeren van luchtvracht zoals motoren. We wachten even op Suraj die nog wat telefoontjes moet plegen terwijl zijn collega thee voor ons zet. Met een dampend kop thee aangemaakt met een halve kilo suiker beginnen we met de onderhandelingen. Dit is de eerste keer (natuurlijk!) dat we een motor op een vliegtuig willen zetten maar we hebben al het nodige onderzoek gedaan naar prijzen en procedures en gaan gemiddeld genomen niet over één nacht ijs.

Foto 87 Eagle Export Cargo 20171203

 

We berekenen samen de kosten voor het verschepen van de motoren naar Kuala Lumpur (Maleisië) en Jakarta (Indonesië), maar omdat de computer van Suraj vandaag niet helemaal mee wil werken komen we niet tot een goed bedrag. Ook wil hij onze motoren voor de zekerheid zelf opmeten. Hij vraagt ons morgen terug te komen samen met de motor, maar dit zien we zelf niet zo zitten. We hebben geen zin om onnodig het centrum in te rijden en vinden dat hij zelf ook wat assertiever mag zijn, we praten niet over een paar dubbeltjes. Hij gaat er uiteindelijk ietwat schoorvoetend mee akkoord om morgenochtend 7:30 uur bij ons hotel langs te komen om de motoren op te meten. We nemen afscheid en vragen ons af of we hem morgenochtend ook daadwerkelijk bij het hotel gaan ontmoeten.

 

We gaan snel terug naar het hotel, de luchtfilters hangen nog aan de waslijn en het is toch wel prettig als ze voor het donker weer gemonteerd zijn. Met behulp van de straatverlichting draaien we de bedekking op de luchtfilters en plaatsen provisorisch de benzinetanks terug. Alles vastmaken doen we morgenochtend wel weer.

 

Maandag 4 december 2017 Kathmandu

We hebben nog geen hap van onze eerste toast met jam en pindakaas kunnen nemen als Suraj voor onze neus staat, ruim drie kwartier te vroeg! Maar dit geeft wel een goed gevoel, hij laat er geen gras over groeien en neemt het zaakje serieus. Buiten meten we de motoren op en bespreken of het voorwiel en spatbord ook verwijderd kan worden, dit scheelt namelijk weer wat centimeters. Alles wordt berekend op basis van het volume, dus hoe kleiner de doos hoe lager de verzendkosten. Erik weet inmiddels veel van de motoren maar schakelt toch voor de zekerheid zijn hulplijn in Nederland in. Samen met Hans Schaap hebben we in Nederland het nodige geleerd over onze motoren, als we vragen hebben kunnen we altijd bij hem terecht. Via Whatsapp stelt Erik wat simpele vragen over het verwijderen van het spatbord, en samen met een bevredigend antwoord krijgt hij nog veel meer bruikbare tips. Een gouden hulplijn voor ons tijdens de reis!

 

Nadat we alles opgemeten hebben en bijna 50% aanbetalen gaat Suraj naar zijn kantoor en voor ons aan de slag. Vandaag moeten we een definitieve prijsaanbieding in onze postbus ontvangen. De afmeting per motor van het krat zijn: L=218,44cm (86 inch) x B=96,52cm (38 inch) x H=124,46cm (45 inch) / 6000 = 437 kg.

 

We gaan terug naar ons ontbijtje terwijl we aan de andere Nederlanders uitleggen wat er allemaal wel niet bij komt kijken voor het verplaatsen van een motor, en natuurlijk spreekt iedereen de welbekende zin uit: “Wat kost dat?!?!” Voor de geïnteresseerden, hier komen we later in de blog op terug.

 

De rest van de dag besteden we aan de motoren die weer in elkaar gezet moeten worden. Alleen de windschermen zetten we niet terug, dit scheelt enorm in het volume straks bij het verschepen.

 

Dinsdag 5 december 2017 Kathmandu

Vandaag is het Sinterklaas! En door de grote Sint worden we vandaag getrakteerd op een garagedag! We moeten motor- en remolie verversen en de remblokken vervangen. Onderhoud wat we zelf inmiddels ook goed kunnen uitvoeren, maar vooral het verversen en weggooien van de oude olie is toch prettiger in een werkplaats. En omdat we remblokken en een snelheidsmeterkabel hebben verzonden naar de werkplaats (Kathmandu Motor Cycle Servicing Workshop) en deze ondertussen al een maand op onze spullen passen lijkt het ons netjes wanneer we het onderhoud laten doen door de mannen van de garage.

Wanneer Erik zijn motorlaars wil aantrekken wordt hij verrast door een heerlijk cadeautje en ontroerend gedichtje van Sinterklaas! Ook hier in Nepal heeft hij Erik kunnen vinden, terwijl hij Bertha helemaal vergeten is! Dit mag niet nog een keer gebeuren, volgend jaar moet Bertha extra verwend worden door de Sint!

 

Zonder windschermen rijden we naar de garage, waar we na kort zoeken de motoren binnen parkeren. De eigenaar verontschuldigt zich voor het ontbreken van zijn monteurs, ze hebben de afgelopen drie dagen een grote bruiloft gehad waarvoor ze veel moesten organiseren (of veel moesten drinken…). Uiteindelijk is het team rond 12:00 uur compleet en gaan de drie mannen met onze motoren aan de slag. Ondertussen knutselen Bertha en Erik de nieuwe snelheidsmeterkabel op de motor van Bertha, deze was al een lange tijd kapot. Het is passen en meten maar hij zit er na een klein kwartiertje op en het werkt ook nog! Nu kan Bertha ook eindelijk zien hoe hard we rijden, maar misschien nóg belangrijker, dat de kilometerteller weer werkt.

Na twee kleine uurtjes werken stoppen de mannen er alweer mee om pauze te houden. We besluiten zelf ook maar te gaan lunchen om de hoek waar we verrassend lekker eten, zelfs de zwarte koffie smaakt ook daadwerkelijk naar koffie. Als we iets na drieën terugkomen zijn de mannen weer druk bezig met de motoren. Het gaat allemaal op een laag tempo maar bijzonder secuur. Als er ook maar iets niet helemaal volgens het boekje uitziet worden we gelijk op de hoogte gesteld en betrokken bij een eventuele oplossing.

 

Rond 18:00 uur zijn de mannen nog steeds niet klaar en vragen ons of we anders morgen de motor op willen halen. Maar we staan erop dat ze de motoren vandaag afmaken, we schatten in dat het nog maar een uurtje werk is. Ze gaan zonder mopperen verder en zijn inderdaad na een uurtje klaar. We hebben tijdens de werkzaamheden alles gecontroleerd, maar doen nog een eindinspectie en een proefrit. Het is al vaker misgegaan bij garages tijdens onze reis. Achterwiel scheef gemonteerd of niet vast, ketting veel te strak of te slap afgesteld, remmen die niet goed ontlucht zijn. Maar alles is perfect gegaan, voor- en achterremmen werken zoals het hoort, oliepeil op het juiste streepje en de ketting staat ook goed afgesteld.

We poseren samen met de eigenaar en de monteurs voor zijn Facebook-pagina, betalen (in vergelijking met Nederland) een zacht prijsje en rijden terug naar ons hotel. Het was een lange dag, maar de motoren kunnen er weer tegenaan. Klaar voor nieuwe landen!

 

Woensdag 6 december 2017 Kathmandu

We worden wakker na een onrustige nacht. We hebben een tijd naar de blaffende honden liggen luisteren voordat we met oordopjes verder zijn gaan slapen. De straathonden nemen hier echt de buurt over als het donker is, sommigen staan ons grommend met een bek vol tanden op te wachten wanneer we ’s avonds na het eten ‘thuis komen’. Gelukkig zijn we nog nooit gebeten, maar elke agressieve hond boezemt toch een beetje angst in.

Na een koude douche en een heerlijk ontbijt starten we onze dag achter de computer en het papierwerk. Erik werkt aan de India-blog, terwijl Bertha onderzoek doet naar verschillende visumaanvragen. We komen steeds dichter bij de gewenste dag van verschepen (9 of 11 december, afhankelijk van de verkiezingen hier in Nepal) maar weten nog steeds niet zeker of het verschepen naar Jakarta nu wel een goed idee is. Het is wellicht niet het beste seizoen (veel regen) en we missen zo Maleisië en de kleine kans om zonder gids Thailand te bezoeken. Een visum voor Maleisië voor 90 dagen is gratis, terwijl je voor Indonesië maar standaard 30 dagen krijgt, langer is mogelijk met een Social Cultural Visum, maar dient weer elke maand verlengd te worden, een bezigheid dat veel dagen in beslag kan nemen. Ook is het verschepen naar Kuala Lumpur een veel gangbaardere route dan vanaf Kathmandu naar Jakarta. Twijfels die ons de rest van de ochtend bezighouden, maar uiteindelijk nemen we de beslissing om te verschepen naar Kuala Lumpur in Maleisië. We bellen Suraj op en verzoeken hem om alles in werking te stellen om de motoren te verschepen naar Kuala Lumpur en niet naar Jakarta. Na een half uurtje belt hij terug om te vertellen dat het geregeld is en we zondag de motoren kunnen brengen om te laten inpakken. Spannend!!

Nadat we een beetje klaar zijn met typen en onderzoeken gaan we richting Bouddhanath die we dit keer ook beklimmen. Een toegangskaartje kost ongeveer 2 EUR maar werkelijk nergens worden we gecontroleerd, hadden we niet langs het kaartverkooppunt kunnen sluipen?

Nadat we de onvervalste toerist hebben uitgehangen gaan we weer naar de pinautomaat om stapels geld te pinnen. Het verschepen van de motoren moeten we cash afrekenen en dit is al de derde dag op rij naar de pinautomaat, waar we met diverse passen een maximaal bedrag per keer opnemen. We hebben de passen gedurende onze reis niet vaak tegelijkertijd gebruikt, maar het is deze week een uitkomst dat we diverse bankpassen en creditcards bij ons hebben.

 

Donderdag 7 december 2017 Kathmandu

Na het ontbijt willen we eigenlijk bij Claudio en Korisha (Strayflowers, uit de China-groep) op bezoek, die vrijwilligerswerk doen bij een opvang voor straathonden- en katten. Maar vanwege de verkiezingen vandaag in Nepal is er geen verkeer toegestaan, taxi’s rijden niet en zelf motorrijden is ook verboden. Op straat lijkt het op een autoloze zondag, veel kinderen spelen op straat en de lucht is zelfs een beetje schoner!
We doen het zelf dan ook maar rustig aan vandaag, zetten de blog van India online om daarna op het dakterras van de ‘schone’ lucht en de zon te genieten.

Foto 95 Zonsondergang vanaf The Valley Guesthouse Kathmandu

Vrijdag 8 december 2017 Kathmandu

Na het ontbijt gaan we op zoek naar een taxi om Claudio en Korisha te bezoeken bij het Kat Center. Maar de eerste twee taxi’s begrijpen totaal niet waar we naartoe willen, de derde wil zo’n astronomisch bedrag voor het relatief kleine stukje dat we dan nog liever de 8 km gaan lopen. Maar bij de vierde hebben we beet en worden we bij de opvang voor de deur afgezet.

Het Kat Center is een organisatie die straathonden en -katten opvangt, waar mogelijk ze geneest van diverse ziektes of verwondingen en ze direct castreert of steriliseert. Er werken hier veel buitenlandse vrijwilligers en zo ook Claudio en Korisha waarmee we samen door China zijn gereisd. Ze doen hier dankbaar werk, maar omdat er zoveel nieuwe vrijwilligers zijn bijgekomen de laatste weken zit hun werk hier er bijna op. Ze weten nog niet precies vanaf waar ze de Landrover willen verschepen terug naar huis (Oostenrijk), zelf gaan ze later deze reis in ieder geval naar Australië. Wie weet dat we ze straks nog tegenkomen?!

We krijgen een rondleiding in het asiel en zien het ene na het andere zielige hondje. Bij sommigen vraag je je af of het niet humaner is om ze uit hun lijden te verlossen, anderen wil je bijna achter op de motor meenemen zo schattig. Sommigen zijn echter ook behoorlijk agressief en onhandelbaar. Bij zwangere honden die binnengebracht worden, worden de ongeboren vruchten verwijderd, simpelweg omdat de kans op overleven voor de hondjes te klein is. Puppy’s die levend worden binnengebracht worden wel grootgebracht in het asiel en om er een paar bij elkaar te zien heeft helemaal een hoog knuffelgehalte.

Foto 99 Kat Center met Korisha en Claudio 20171208

We nemen afscheid van Claudio en Korisha en gaan met een stadsbusje richting het centrum van Kathmandu. Het busje is spotgoedkoop (0,20 EUR) en gezellig druk, jammer dat we vanochtend geen busje hebben gevonden.

Bertha heeft een stadswandeling uitgestippeld langs allerlei bezienswaardigheden. Sommige staan nog behoorlijk in de steigers als gevolg van de grote aardbeving in 2015. Ook veel gebouwen rondom het Durbar plein staan volop in de steigers, wat het geheel meer op een grote bouwplaats doet lijken. Toch wil een bewaker dat we de 1000 NPR / 8 EUR entreegeld betalen voor het plein. We proberen hem een paar keer duidelijk te maken dat dit veel te veel is, locals betalen immers niets, en maken ons uit de voeten, maar hij blijft ons maar achtervolgen. Wanneer we hem uiteindelijk hebben weten af te schudden bereiken we via een klein achterstraatje alsnog het plein.

De bewaker is nergens meer te bekennen en het plein wordt meer bevolkt door de plaatselijke bevolking dan toeristen. Ook vanwege het hoge bouwplaats gehalte is de sfeer hier anders dan we hadden verwacht. We genieten van onze sluipdoor-kruipdoor manoeuvre maar hebben het hier ook snel wel weer gezien.

Na een lunch in de buurt van het Durbar plein lopen we richting Swayambhunath, ook wel de monkey-tempel genoemd. En waarom is al snel duidelijk, de apen zitten werkelijk overal. Sommige toeristen zijn zo ‘dapper’ om ze met bananen of pinda’s te voeren, maar als ze uiteindelijk door een grote groep apen belaagd worden, maken ze zich snel uit de voeten. We lachen om het tafereel terwijl we de apen goed in de gaten houden. Via de lange trap lopen we naar boven om de stoepa en de kleine omringende tempeltjes te bezoeken.

Maar vlak voordat we boven zijn wordt de toegang weer geblokkeerd door een ijverige bewaker, we moeten betalen! We kijken verbaasd naar alle andere mensen die gewoon doorlopen zonder te betalen en vragen de bewaker waarom wij dan wel moeten betalen? “You foreigners, they are no foreigners!” We wijzen naar het bordje achter hem waarop de verschillende bedragen staan voor buitenlanders en Nepalezen, maar hij is onverbiddelijk. We weigeren uit principe te betalen, terwijl hij blijft weigeren om ons te laten passeren. Na een wedstrijdje elkaar boos aankijken besluiten we weer af te dalen, dan maar geen bezoek aan de stoepa. Maar wanneer we halverwege de afdaling zijn, zien we ineens een alternatieve route, waarschijnlijk de route die de plaatselijke bewoners altijd afleggen. Tussen de spelende apen door lopen we via een smalle trap de berg op en staan we ineens midden in het piepkleine dorpje tussen de toeristenprullaria. Zo gaat het goed met ons reisbudget, we zijn weer gratis binnen!

Het is boven op de heuvel een behoorlijk complex met de stupa, tempels, een Tibetaans klooster, een bibliotheek en natuurlijk verscheidende souvenirwinkeltjes. Gelukkig zijn er niet zoveel bezoekers en kunnen we in alle rust tussen de aapjes doorlopen. Ondertussen houden we met een schuin oog wel de ingang in de gaten, misschien ziet de bewaker ons lopen! Maar we ‘overleven’ het bezoek en huppelend lachend dalen we via het achteraf paadje weer af richting de uitgang.

 

Zaterdag 9 december 2017 Kathmandu

De laatste dag in Kathmandu voordat de motoren op transport gaan en we zijn klaar om te vertrekken. Geen vervelend verblijf in het Valley Guesthouse, maar zo lang ‘verplicht’ op dezelfde plek gaat toch snel vervelen. We hebben de meeste toeristische plekken al gezien en willen graag weer met de motoren op avontuur.

We ontbijten in alle rust, pakken daarna alvast onze tassen om de rest van de dag een beetje zenuwachtig op het dakterras een boek te lezen. Hadden we maar een tijdmachine en stonden we met de motor al klaar in Kuala Lumpur, klaar om weer een nieuw land te ontdekken!

 

Zondag 10 december 2017 Kathmandu

Voordat de wekker af gaat is Erik al wakker, hij heeft niet veel geslapen. Toch een beetje zenuwachting voor het verschepen van de motoren? We zijn al zoveel landsgrenzen gepasseerd, maar allemaal terwijl we zelf de motoren bestuurden. Nu gaan de motoren naar een ander land in een vliegtuig, zonder dat we erbij zijn!

Na het ontbijt in het ochtendzonnetje nemen we afscheid van het personeel dat voor ons nog twee mooie sjaaltjes heeft gemaakt, als een vorm van geluk.

 

We rijden naar het centrum van Kathmandu, maar helaas mogen we niet met de motor door de laatste twee straatjes richting het kantoor van Eagle Export. Dit deel van het centrum is verboden voor motorisch verkeer en wordt bewaakt door een politieagent annex poortwachter. We parkeren de motoren vlak voor de afzetting, Bertha zal het papierwerk regelen terwijl Erik de motoren en de bagage bewaakt. Bewaken betekent eigenlijk aan veel mensen uitleggen waar we vandaan komen, dat we echt alles over land hebben gereden en hoeveel de motor wel niet kost. Je merkt dat je na bijna zeven maanden heel vaak hetzelfde verhaal vertelt maar wanneer mensen het echt begrijpen je enthousiast blijft. Een Chinees meisje laat trots op de foto haar eigen BMW zien terwijl een op leeftijd zijnde Duitse meneer na lang dralen verlegen vertelt hoeveel respect hij wel niet voor ons heeft. Dit zijn de leukste momenten.

 

Ondertussen op het kantoor van Suraj laat de printer het afweten. De collega van Suraj heeft het papier er al voor de 15e keer uitgescheurd. Na een half uur lukt het dan toch en gaan we over tot de betaling. Voor de geïnteresseerden, hieronder de gedetailleerde rekening.

 

Airline Transportation Charge = 247 NPR / kg

Kg = L(cm) x B(cm) x H(cm) / 6.000 = 437

Real kg = 250, if real kg > volume kg than use real kg.

247 NPR x 437 kg 107.939 NPR
Airline DGR Fee 9.000 NPR x 1 bike 9.000 NPR
Crate Charge 8.500 NPR x 1 bike 8.500 NPR
Eagle Export Handling Charge 12.000 NPR x 1 bike 12.000 NPR
Airway Bill Fee 200 NPR x 1 bike 200 NPR
CGC Fee 400 NPR x 1 bike 400 NPR
Nepal Customs + handling charge 5.500 NPR x 1 bike 5.500 NPR
Total per motorbike 143.539 NPR
Total shipping 2 bikes by air Kathmandu – Kuala Lumpur 2.372 EUR 287.078 NPR

 

Na een klein uurtje komt Bertha weer terug, al het papierwerk is geregeld en we kunnen naar de douane! We rijden achter Suraj op zijn brommertje aan door het drukke verkeer en na zo’n half uurtje bereiken we het cargo-complex vlak naast Kathmandu airport.

In de grote hal is het een chaos van kisten, tapijten en pakketjes die werkelijk overal op de vloer gesmeten lijken te zijn. Nadat we met de motor ons over een flinke dorpel hebben geworsteld parkeren we de motoren tussen alle pakketjes en laten alles op ons afkomen. Er zijn drie ‘timmermannen’ ingeroosterd om ons te assisteren met het inkisten van de motoren. We rijden onze motoren op een houten bodemplaat, welke meer op een aangepast pallet lijkt en beginnen aan het demonteren van het voorwiel en spatbord. We hebben de voorrem nog niet ‘beveiligd’ en leggen de timmerlieden heel duidelijk uit dat er niet aan de rem gezeten mag worden wanneer het voorwiel verwijderd is. Wanneer dit wel gebeurt heb je kans dat de zuigers vastlopen en alles opnieuw ontlucht en gevuld moet worden. Een tijdrovend klusje.

Maar ondanks dat we meer dan duidelijk zijn geweest heeft er iemand in de voorrem geknepen waardoor de zuigers bijna geblokkeerd zijn. We kunnen ze gelukkig nog net terugduwen met behulp van een smal stukje ijzer, maar dit mag niet nog een keer gebeuren. We verzoeken de timmerlieden ruimte te maken, niet meer aan onze motor te zitten en ons het sleutelwerk te laten doen. Ook dit is niet direct duidelijk, maar wanneer Erik ze dan maar een paar keer letterlijk op de vingers tikt nemen ze afstand en wachten ongeduldig af. We blokkeren de twee voorremmen alsnog met behulp van een stukje karton tussen de zuigers en een stukje hout tussen de remhendel en het handvat en verwijderen zelf het voorwiel. We koppelen de accu los, laten wat lucht uit de banden lopen en maken de benzinetank zo goed als leeg en maken iemand gelukkig met de restjes.

De motoren staan nu op de voorvork ‘geparkeerd’, worden stevig in de vering getrokken en vastgezet met touwen en spanbanden.

Samen met onze motorpakken, twee roltassen (met camping-benodigdheden) en onze motorhelmen wordt de kist uiteindelijk gesloten. Na ruim 4 uur sleutelen, liters zweet, timmeren, vloeken en nog meer timmeren zijn de motoren ingekist.

Foto 121 Inkratten van de motoren bij het vliegveld van Kathmandu 20171210

Voordat de motoren daadwerkelijk door de scanner heen kunnen moeten we wachten tot het pad richting de lopende band vrij is. Na een klein uurtje is het meeste door de scanner heen ofwel aan de kant gesmeten. We maken ons nu al zorgen, de kist zit helemaal volgeplakt met pasopbreekbaar stickers, maar als we zien hoe ze hier met pakketjes omgaan…

Foto 122 Krat gaat door de scanner op vliegveld 20171210

Samen met een man of tien tilt Erik de kisten op de weegschaal, per stuk is de kist ongeveer 350 kilogram. Na het weegmoment moet de kist op de lopende band gezet worden, waarna hij eindelijk door de scanner heen mag. Het was een zware dag met een ongemakkelijk einde, we moeten nu afscheid nemen van de motoren. In gedachten verlaten we het beveiligde terrein en vragen naar een taxi. We zijn gelijk weer terug in de werkelijkheid, voor nog geen 2 minuten rijden wil de chauffeur 500 Roepie (zo’n 4 EUR). Daar beginnen we niet aan en houden langs de weg een bus aan die ons voor 40 Roepie vlak bij een hotel afzet waar we inchecken. Onder de douche spoelen we alle zoutkristallen van ons lijf en trekken schone kleren aan. Nu nog even een vlucht voor onszelf boeken! Via een Australische site boeken we twee tickets naar Kuala Lumpur, morgenmiddag vliegen we rond 13:00 uur. Voor het eerst (en hopelijk voor het laatst) vliegen we tijdens onze reis naar een ander land, het voelt bijna een beetje als valsspelen.

 

Nadat we in het hotel-restaurant een verrassend lekkere curry hebben gegeten trekken we ons terug op de hotelkamer waar we vrij snel in slaap vallen.

 

Maandag 11 december 2017 Kathmandu – Kuala Lumpur (Maleisië)

Een vreemde ochtend. We pakken maar één tas in, trekken normale kleding aan en gaan te voet richting de luchthaven. Na een kop koffie kunnen we inchecken bij Malindo Air en krijgen we van de steward een betere plaats toegewezen, omdat we zo groot zijn een stoel met meer beenruimte. Dankbaar laten we ons inchecken. Wanneer we later onze stoelen vinden in het vliegtuig hebben we daadwerkelijk ook veel ruimte. Het is maar een paar uur vliegen, maar wat meer luxe is altijd welkom.

Foto 123 Met Malindo Air naar Kuala Lumpur, op naar een nieuw avontuur! 20171211

Het is een prettige vlucht met een warme maaltijd, voor Bertha dubbel feest omdat ze twee keer ‘opgeschept’ krijgt. En zo zijn we binnen vijf uur in een nieuw land, nog zonder onze motoren maar klaar voor een nieuw avontuur!

 

Love to share:

9 Comments

  1. Dick Baas

    Nou bikkels dit was met recht n zware tocht die jullie hebben ondernomen.
    Maar door jullie inzet en positieve houding hebben jullie de zware wandel tocht volbracht.
    Petje af.
    Nu op naar het volgende avontuur in Maleisië.
    Ik kijk vol verwachting uit op jullie volgende reis verslag.
    Lieve gr Dick.

  2. jeanine

    WOW, respect hoor!! Wat een kanjers zijn jullie. Petje af voor jullie positiviteit, doorzettingsvermogen en om te genieten van alles wat jullie meemaken tijdens dit avontuur.
    Een genot om iedere keer weer te mogen lezen. Jullie blijven stralen….
    Ben benieuwd of de motoren de reis hebben overleefd.
    Op naar het volgende verslag.
    groetjes Jeanine

  3. Jan

    Indrukwekkend vooral de wandelklus. Ik neem aan dat jullie toch nog een keer moeten vliegen als jullie naar Australië gaan?

  4. Marion Baas

    Wat een intens spannend verslag om te lezen, alsof je in een 5 sterren film beland bent!!Wat heb ik een enorm respect voor jullie doorzettingsvermogen, positiviteit, maar ook, jullie nuchtere verstand qua gezondheidsregels met de loodzware gevaarlijke wandeltocht. Sinds een paar weken mag je niet eens meer zonder gids!!
    Niet te vergeten de prachtige foto`s erbij. De kou was in jullie stralende ogen niet te ontdekken! Ongetwijfeld een van de hoogtepunten van al de landen die jullie aangedaan hebben, en dat zijn er al veel! Dat afdingen wordt ook echt een topsport van jullie. En dat inschepen, maar goed dat je er dan bij bent. Mijn petje gaat ver af voor jullie
    Op naar een wederom prachtig avontuur in Maleisie!!
    knuffels op afstand doei de doei doei Marion

  5. Loes

    Geweldig, geweldige mentaliteit. Bikkels!

  6. Suus

    Wauw! Wat een gaaf verslag weer kanjers. Ik ben zoooo benieuwd naar het volgende verhaal! Ik hoop dat alles goed gegaan is met de motoren.

    En wat een gave foto’s met prachtig uitzicht. Ik ben jaloers.

    Veel geluk en succes! Post snel weer wat nieuws 🙂

  7. Dave

    Wederom genoten van jullie prachtige avonturen.

  8. Lenie en Egbert

    Deze keer weer een spannend verhaal. Met de Annapurna-klim met veel kou en maar net genoeg kleren. Gelukkig hebben jullie geen sneeuwstorm meegemaakt.
    Interessant dat je naast witte en bruine schapen ook blauwe schapen hebt.
    Maar weer prachtig om te lezen hoe jullie het hoofd “koel” houden in moeilijke situaties, ook tijdens het douchen.
    Ook heel bijzonder dat jullie je in Nepal per fiets hebben verplaatst.
    Spannend om de motoren los te laten en dan maar hopen dat ze goed en wel aankomen.
    Wat een organisatie-talent moet je daarvoor hebben!!! Dat valt ons iedere keer weer op!!!
    Prachtige foto’s hebben jullie van de diverse plekken gemaakt.
    Een mooi duo wereldreizigers zijn jullie!!!!!
    Tútsjes fan heit en mem.

  9. Jan Korting

    oefff, wat mooi!!! veel plezier en wees voorzichtig. groet Jan

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Top